
รวมทุกเรื่องต้องรู้! กล้ามเนื้ออักเสบหายเองได้ไหม อันตรายแค่ไหน รักษายังไงดี?
หลายคนคงเคยมีอาการปวดเมื่อยตามร่างกาย จนบางครั้งส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน แต่รู้หรือไม่ว่าอาการเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณของ “กล้ามเนื้ออักเสบ” ที่ไม่ควรมองข้าม เพราะหากปล่อยไว้อาจลุกลามจนกลายเป็นปัญหาเรื้อรังได้ วันนี้ คลินิกกายภาพบำบัด เดอะคอมมอนส์คลินิก (The Commons Clinic) จะมาไขทุกข้อสงสัยเกี่ยวกับ กล้ามเนื้ออักเสบ พร้อมแนะนำวิธีดูแลรักษาที่ถูกต้องกัน
กล้ามเนื้ออักเสบคืออะไร?
กล้ามเนื้ออักเสบ คือ ภาวะที่เกิดการอักเสบของกล้ามเนื้อหรือเนื้อเยื่อพังผืดที่หุ้มกล้ามเนื้อ ส่งผลให้เกิดอาการปวด ตึง บวม หรือมีการเกร็งตัวของกล้ามเนื้อบริเวณนั้น ซึ่งมักพบได้ในกลุ่มคนวัยทำงานที่ต้องอยู่ในท่าทางเดิมเป็นเวลานาน นักกีฬาที่ได้รับบาดเจ็บจากการเล่นกีฬา หรือผู้ที่มีการใช้งานกล้ามเนื้อซ้ำๆ เป็นประจำ
โดยกล้ามเนื้ออักเสบ แบ่งได้เป็น 2 ประเภทหลักๆ ได้แก่
- โรคกล้ามเนื้ออักเสบเรื้อรัง (Myofascial Pain Syndrome) ที่มักพบในผู้ที่มีอาการปวดคอ บ่า ไหล่ หรือหลังเป็นประจำ และมีจุดกดเจ็บ (Trigger Points) ที่สามารถทำให้ปวดร้าวไปยังบริเวณอื่นได้
- โรคกล้ามเนื้ออักเสบทั่วตัว (Myositis) ที่ส่งผลให้กล้ามเนื้อมีอาการอ่อนแรง เจ็บ และบวม ซึ่งอาจเกิดจากการติดเชื้อหรือโรคภูมิคุ้มกันทำลายตัวเอง
สาเหตุของกล้ามเนื้ออักเสบ เกิดขึ้นได้อย่างไร?
กล้ามเนื้ออักเสบ สามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ ซึ่งแต่ละสาเหตุจะส่งผลต่อความรุนแรงและวิธีการรักษาที่แตกต่างกัน มาดูกันว่ามีสาเหตุอะไรบ้าง
การใช้งานกล้ามเนื้อผิดท่าทาง
การนั่งทำงานด้วยท่าทางที่ไม่ถูกต้อง เช่น ระดับความสูงของโต๊ะและเก้าอี้ไม่เหมาะสม ต้องยกไหล่เวลาพิมพ์งาน หรือก้มคอมองหน้าจอคอมพิวเตอร์มากเกินไป ทำให้กล้ามเนื้อต้องทำงานหนักและเกิดการอักเสบสะสมได้
การบาดเจ็บจากการเล่นกีฬา
นักกีฬา หรือผู้ที่ออกกำลังกายอาจได้รับบาดเจ็บจากการเล่นกีฬา ทั้งจากการกระแทก การฉีกขาดของกล้ามเนื้อ หรือการใช้งานกล้ามเนื้อหนักเกินไปจนเกิดการอักเสบ โดยเฉพาะในกรณีที่ไม่ได้อบอุ่นร่างกายอย่างเพียงพอ
โรคออฟฟิศซินโดรม
โรคออฟฟิศซินโดรมเป็นกลุ่มอาการที่พบบ่อยในพนักงานออฟฟิศ เกิดจากการนั่งทำงานในท่าเดิมเป็นเวลานาน ทำให้กล้ามเนื้อเกิดการตึงตัว เกร็ง และอักเสบ โดยเฉพาะบริเวณคอ บ่า ไหล่ และหลัง
อุบัติเหตุและการบาดเจ็บ
การได้รับอุบัติเหตุ เช่น หกล้ม ถูกกระแทก หรือการยกของหนักผิดท่า สามารถทำให้เกิดการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อและนำไปสู่การอักเสบได้
อาการกล้ามเนื้ออักเสบ สังเกตได้อย่างไร?
- อาการปวดและเกร็งกล้ามเนื้อ : รู้สึกปวดตื้อๆ หรือปวดร้าวลึกในกล้ามเนื้อ โดยเฉพาะเวลาเคลื่อนไหวหรือออกแรง บางรายอาจมีอาการปวดตลอดเวลา
- การเคลื่อนไหวที่จำกัด : กล้ามเนื้อที่อักเสบจะมีการเคลื่อนไหวที่จำกัด ทำให้การทำกิจวัตรประจำวันทำได้ลำบากมากขึ้น
- อาการบวม แดง ร้อน : บริเวณที่มีการอักเสบอาจมีอาการบวม แดง และรู้สึกร้อนกว่าบริเวณอื่น
- จุดกดเจ็บ : มีจุดกดเจ็บเฉพาะที่เมื่อสัมผัสหรือกดบริเวณกล้ามเนื้อที่อักเสบ
- อาการอ่อนแรง : กล้ามเนื้อที่อักเสบอาจมีอาการอ่อนแรง ทำให้การออกแรงหรือยกของทำได้น้อยลง
กล้ามเนื้ออักเสบ อันตรายแค่ไหน? หายเองได้หรือไม่?
- ผลกระทบต่อชีวิตประจำวัน : กล้ามเนื้ออักเสบ ส่งผลกระทบโดยตรงต่อการทำงานและการใช้ชีวิตประจำวัน ทำให้ประสิทธิภาพในการทำงานลดลง
- โอกาสเกิดภาวะเรื้อรัง : หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่ได้รับการรักษาที่เหมาะสม อาจพัฒนาเป็นอาการเรื้อรังที่รักษายากขึ้น
- ความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อน : ในบางกรณีอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ เช่น การเสียสมดุลของร่างกาย หรือปัญหาการนอน
5 คำถามยอดฮิต! เกี่ยวกับกล้ามเนื้ออักเสบที่คนส่วนใหญ่อยากรู้
หลังจากที่เราได้ทำความรู้จักกับอาการและวิธีรักษากล้ามเนื้ออักเสบกันไปแล้ว หลายคนอาจยังมีข้อสงสัยเกี่ยวกับการดูแลตัวเองเมื่อเกิดอาการ วันนี้เราได้รวบรวม 5 คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับกล้ามเนื้ออักเสบมาให้แล้ว!
1. เป็นกล้ามเนื้ออักเสบกี่วันหาย?
ระยะเวลาการหายขึ้นอยู่กับความรุนแรงและการรักษา โดยทั่วไปอาการจะเริ่มดีขึ้นใน 1-2 สัปดาห์หากได้รับการรักษาที่เหมาะสม แต่ในกรณีที่เป็นการอักเสบเรื้อรังอาจต้องใช้เวลา 4-6 สัปดาห์หรือมากกว่านั้น
2. เป็นกล้ามเนื้ออักเสบควรประคบร้อน หรือเย็นดี?
ใน 72 ชั่วโมงแรกควรประคบเย็นเพื่อลดการอักเสบและบวม หลังจากนั้นจึงค่อยประคบร้อนเพื่อเพิ่มการไหลเวียนเลือดและช่วยให้กล้ามเนื้อผ่อนคลาย
3. เป็นกล้ามเนื้ออักเสบควรนวดตัวหรือไม่?
ไม่ควรนวดในช่วง 72 ชั่วโมงแรก เพราะอาจทำให้การอักเสบรุนแรงขึ้น ควรพบนักกายภาพบำบัดเพื่อประเมินอาการและรับการรักษาที่เหมาะสม
4. เป็นกล้ามเนื้ออักเสบต้องกินยาอะไรบ้าง?
แพทย์อาจพิจารณาให้ยาแก้ปวดและลดการอักเสบตามความเหมาะสม แต่ไม่ควรซื้อยารับประทานเองเพราะอาจเกิดผลข้างเคียงได้
5. เป็นกล้ามเนื้ออักเสบควรออกกำลังกายต่อ หรือพักก่อนดี?
ควรพักการใช้งานกล้ามเนื้อส่วนที่อักเสบในระยะแรก และค่อยๆ เริ่มออกกำลังกายเบาๆ ตามคำแนะนำของนักกายภาพบำบัด
วิธีรักษากล้ามเนื้ออักเสบอย่างถูกวิธี
เมื่อมีอาการกล้ามเนื้ออักเสบ การเลือกวิธีรักษาที่ถูกต้องและตรงจุดเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้คุณหายจากอาการปวดได้อย่างรวดเร็ว ที่ The Commons Clinic เราใช้เทคโนโลยีการรักษาที่ทันสมัยและมีประสิทธิภาพสูง ผ่านการรับรองมาตรฐานทางการแพทย์ พร้อมทีมแพทย์และนักกายภาพบำบัดที่มีความเชี่ยวชาญ มาดูกันว่ามีวิธีรักษาอะไรบ้าง
ทำกายภาพบำบัดด้วยการบำบัดมือ (Manual Therapy)
การรักษาด้วย Manual Therapy เป็นวิธีกายภาพบำบัดแรกๆ ที่นักกายภาพบำบัดใช้ประเมินระดับความรุนแรงของอาการและรักษาในเบื้องต้น โดยจะมีหลายเทคนิคประกอบกัน เช่น การลูบผิวหนังเพื่อประเมินความตึงของกล้ามเนื้อ การกดจุดเพื่อคลายกล้ามเนื้อที่เกร็งตัว การยืดกล้ามเนื้อเฉพาะส่วน และการขยับหรือดัดดึงข้อต่อ ซึ่งเทคนิคเหล่านี้จะช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดและน้ำเหลือง ทำให้ผู้เข้ารับการรักษาสามารถเคลื่อนไหวข้อต่อได้ดีขึ้น อีกทั้งยังช่วยเสริมความแข็งแรงและความยืดหยุ่นให้กับโครงสร้างกระดูกและกล้ามเนื้อได้อีกด้วย
ทำกายภาพบำบัดด้วยการฝังเข็ม (Dry Needling)
การฝังเข็มแบบตะวันตกหรือ Dry Needling เป็นเทคนิคการรักษาที่ใช้เข็มเล็กๆ แทงผ่านผิวหนังเข้าไปยังจุดกดเจ็บในกล้ามเนื้อหรือ “ทริกเกอร์พอยต์” (Trigger Point) เพื่อกระตุ้นให้กล้ามเนื้อคลายตัว วิธีนี้แตกต่างจากการฝังเข็มแบบจีนตรงที่ไม่ได้อิงกับทฤษฎีเส้นลมปราณ แต่ใช้ความรู้ทางกายวิภาคศาสตร์และสรีรวิทยาในการกำหนดจุดฝังเข็ม เมื่อเข็มแทงเข้าไปในจุดทริกเกอร์ จะทำให้เกิดการกระตุกของกล้ามเนื้อ (Local Twitch Response) ซึ่งช่วยให้กล้ามเนื้อที่หดเกร็งคลายตัวลง เพิ่มการไหลเวียนเลือด และกระตุ้นการซ่อมแซมเนื้อเยื่อ
ทำกายภาพบำบัดด้วยคลื่นกระแทก หรือเครื่องช็อคเวฟ (Shock Wave)
เครื่องช็อคเวฟเป็นนวัตกรรมการรักษาที่ใช้คลื่นกระแทกพลังงานสูง ส่งผ่านไปยังบริเวณที่มีอาการปวดเรื้อรัง โดยเฉพาะบริเวณที่มีก้อนกล้ามเนื้อและพังผืดที่แข็งเกร็ง คลื่นกระแทกจะกระตุ้นให้เกิดการบาดเจ็บใหม่ในระดับไมโคร ทำให้ร่างกายเริ่มกระบวนการซ่อมแซมเนื้อเยื่อกล้ามเนื้อและเส้นเอ็นใหม่อีกครั้ง พร้อมกับลดปริมาณสารสื่อประสาทที่ส่งสัญญาณปวด และกระตุ้นให้สมองหลั่งสารลดปวดได้เร็วขึ้น ส่งผลให้อาการปวดลดลงได้ถึง 50% ตั้งแต่ครั้งแรกที่ทำการรักษา
ทำกายภาพบำบัดด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า PMS (Peripheral Magnetic Stimulation)
เครื่อง PMS เป็นเทคโนโลยีล้ำสมัยที่ใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าพลังงานสูงในการรักษา สามารถส่งผ่านเสื้อผ้าลงไปถึงเนื้อเยื่อ กล้ามเนื้อ หรือกระดูกที่บาดเจ็บได้ลึกถึง 10 เซนติเมตร ซึ่งเป็นบริเวณที่การนวดด้วยมือไม่สามารถเข้าถึงได้ การทำงานของเครื่อง PMS จะช่วยทั้งการคลายกล้ามเนื้อที่เกร็งตัวและฟื้นฟูระบบประสาท โดยการกระตุ้นให้เกิดการหดและคลายตัวสลับกันตามความถี่ที่กำหนด ช่วยเพิ่มการไหลเวียนเลือด ลดอาการปวดและอักเสบ พร้อมทั้งกระตุ้นการรับรู้ของระบบประสาทให้กลับมาทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
กล้ามเนื้ออักเสบสามารถป้องกันได้ไหม?
การป้องกันกล้ามเนื้ออักเสบทำได้โดยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน เริ่มจากการจัดท่าทางการทำงานให้ถูกต้อง ใช้เก้าอี้และโต๊ะที่เหมาะสม หมั่นยืดเหยียดกล้ามเนื้อทุก 1-2 ชั่วโมง และออกกำลังกายสม่ำเสมอเพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ นอกจากนี้ควรพักผ่อนให้เพียงพอและจัดการความเครียดอย่างเหมาะสม
เมื่อไหร่ควรพบนักกายภาพบำบัด?
หากคุณมีอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อที่ไม่หายภายใน 1-2 สัปดาห์ หรือมีอาการรุนแรงที่ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ควรรีบพบนักกายภาพบำบัดเพื่อรับการตรวจประเมินและวางแผนการรักษาที่เหมาะสม อย่าปล่อยให้อาการลุกลามจนกลายเป็นปัญหาเรื้อรัง
การรักษากล้ามเนื้ออักเสบที่ The Commons Clinic
กล้ามเนื้ออักเสบ แม้จะดูเป็นอาการที่ไม่รุนแรง แต่หากปล่อยไว้โดยไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้อง อาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตและนำไปสู่ปัญหาเรื้อรังได้ สิ่งสำคัญคือการรู้จักสังเกตอาการและรีบเข้ารับการรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากอาการไม่ดีขึ้นภายใน 1-2 สัปดาห์ ควรพบนักกายภาพบำบัดเพื่อรับการรักษาด้วยวิธีที่เหมาะสม ไม่ว่าจะเป็นการบำบัดด้วยมือ การใช้เครื่องช็อคเวฟ หรือเครื่อง PMS ซึ่งจะช่วยให้คุณกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างปกติโดยเร็วที่สุด
สำหรับใครที่มีอาการกล้ามเนื้ออักเสบอยู่ อย่าปล่อยทิ้งไว้จนอาการรุนแรงขึ้น สามารถนัดหมายเข้ามาตรวจสุขภาพร่างกาย และทำกายภาพบำบัด ที่ The Commons Clinic ได้เลย เรามีทีมแพทย์และนักกายภาพบำบัดปริญญาให้การดูแลรักษาอย่างใกล้ชิด พร้อมเครื่องมือกายภาพบำบัดที่ทันสมัย มั่นใจเลยว่า จะช่วยให้อาการปวดของคุณดีขึ้นตั้งแต่ครั้งแรกที่ทำอย่างแน่นอน!
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม หรือนัดหมายเข้าใช้บริการ The Commons Clinic ได้ที่ :
- ที่ตั้ง : 388 ถนนเทพรักษ์ แขวงท่าแร้ง เขตบางเขน กรุงเทพมหานคร 10220 (https://goo.gl/maps/sbT1J8wUKgy4mQPF8)
- เวลาทำการ : เปิดให้บริการทุกวัน ตั้งแต่เวลา 10.30 น. – 19.00 น.
- เบอร์โทรศัพท์ : 094-694-9563
- Line OA : @thecommonsclinic
- Facebook : The Commons Clinic – คลินิกเฉพาะทางเวชศาสตร์ฟื้นฟู และ กายภาพบำบัด